بررسی صوری دوگان‌ساخت‌ها درگویش لری دهلرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان‌شناسی ، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

در این پژوهش، ساختار صوری دوگان‌ساخت‌‌ها در گویش لری دهلرانی با بهره گرفتن از تقسیم‌‌بندی شقاقی(1379) از فرایند تکرار، از بُعد صوری، مورد بررسی قرارگرفت. طبقه‌‌بندی صوری به تبعیت از تقسیم بندی شقاقی از فرایند تکرار، به تفکیک، شامل دوگان‌‌سازی کامل و دو‌‌گان‌‌سازی ناقص و انواع آنها یعنی دوگان‌‌سازی کامل محض و دوگان‌‌سازی کامل افزوده و دو‌‌گان‌‌سازی ناقص پیشوندی و دو‌‌گان‌‌سازی ناقص پسوندی می‌باشد. ابتدا دوگان‌‌ساخت‌‌های گویش لری دهلرانی که بالغ بر 523 مورد بودند، در جداولی مجزا آورده شد و فراوانی آن‌‌ها تعیین گردید. سپس اطلاعات جمع‌‌آوری‌‌شده، مورد تجزیه و تحلیل واقع گردید تا بدین ترتیب، ساختار دوگان‌‌ساخت در گویش لری دهلرانی به‌‌عنوان یکی از گویش‌‌های جنوب غرب ایران، مورد بررسی قرار گیرد. نتایج بررسی‌‌ها نشان داد که گویش لری دهلرانی، از انواع ساختارهای طبقه­بندی شده در تقسیم‌‌بندی شقاقی(1379)، برای تولید واژگان دوگان‌‌ساخت‌‌ استفاده می­کند، و دوگان‌‌ساخت‌‌ها در این گویش، ساخت‌‌هایی تصویرگونه‌‌اند اما میزان فراوانی آنها یکسان نمی‌‌باشند، بدین ترتیب که «دوگان‌ساخت‌های ناقص پسوندی» با فراوانی 148 مورد برابر با تقریباً 28% و «دوگان‌ساخت‌های پیشوندی» با فراوانی 5 مورد برابر با تقریباً 1% کل دوگان‌ساخت‌ها در حوزه‌های تحلیل صوری به ترتیب دارای بیش‌ترین و کم‌ترین میزان کاربرد در گویش لری دهلرانی بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of the Formal Structure of Reduplication in the Lori Dehlorani Dialect

نویسندگان [English]

  • Tahereh Afshar
  • Ali Rohi
Linguistics Department- Ilam University
چکیده [English]

In this research, the formal structure of dual constructions in the Lori Dehlorani dialect was examined by using Shaghaghi’s (1379) division of the reduplication process. Formal classification, following Shaghaghi’s division of the reduplication process, includes complete and incomplete reduplication and their types, completed mere reduplication, completed added reduplication, and then incomplete prefix reduplication and incomplete suffix reduplication. First, the dual constructions of the Lori Dehlorani dialect, which numbered 523 cases, were presented in separate tables and their frequency was determined. Then, the collected information was analyzed to examine the structure of dual construction in the dialect of Lori Dehlorani as one of the dialects of southwestern Iran. The results showed that the Lori Dehlorani dialect uses a variety of structures classified in the Shaghaghi classification to produce dual constructed words, and dual structures in this dialect are iconic construction, but their frequency is not the same. Thus, “dual suffix structures” with a frequency of 148 (%28) and “dual prefix structures” with a frequency of 5 cases (%1) of the total duality structures in the field of formal analysis, respectively, are the highest and lowest applications in the mentioned dialect.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Reduplication
  • Base
  • Reduplicant
  • Formal Structure
  • Lori-Dehlorani Dialect
خان‌جان، علیرضا و بتول علی‌نژاد. (1389). تحلیلی بر مضاعف‌‌سازیِ کامل در زبان فارسی بر مبنای نظریة دوگان‌‌سازی ساخت­واژه. زبان و زبان­شناسی، 6(11)، صص. 113- 138.
دبیرمقدم، محمد و سیما ملکی. (1395). تحلیل صوری و معنایی فرایند تکرار کامل در زبان فارسی. زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان، 8 (14)، صص. 1-23.
راسخ‌مهند، محمد. (1388). بررسی معنایی تکرار در زبان فارسی. مجلة زبان­شناسی، ش(44)23، صص 65-74.
رضایتی کیشه‌خاله، محرم و بهروز سلطانی. (1394). بررسی ساختواژه‌‌ای، دستوری و معنـایی فراینـد تکـرار در زبان فارسی. جستارهای نوین ادبی، 48(2)، صص. 81-112.
شقاقی، ویدا. (1379). فرایند تکرار در زبان فارسی. مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس زبان‌شناسی نظری و کاربردی. جلد اول، صص. 519-533، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی.
شقاقی، ویدا. (1390). رویکرد نظریه بهینگی به فرایند تکرار با نگاهی بر واژه‌های مکرر فارسی. پژوهش‌های زبان‌شناسی، 3(1)، صص. 45-66.
کریمی قهی، منصوره. (1397). اتباع در زبان و ادب فارسی. زبان و ادبیات فارسی، 26(85)، صص. 115-134.