نقصان معنا در خوانش نشانه‌معناشناختی شما که غریبه نیستید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ولی عصر «عج»، رفسنجان، ایران

2 دانشگاه ولی‌عصر«عج»، رفسنجان، ایران

چکیده

گسترة مطالعات ادبیات داستانی، روز به روز با نگرش­ها و چشم­اندازهای نوین وسیع­تر می­شود؛ گویی هنر و قابلیّت داستان و گفتمانِ پر از شگفتی و رمز و رازِ آن را سرِ باز ایستادن نیست. آنچه در شما که غریبه نیستید (هوشنگ مرادی کرمانی، 1394) می­خوانیم زندگی­نامة خودنوشتی است از سرگذشت کودکی و نوجوانی نویسنده با لحنی صمیمانه و عمیق که خواننده در آن معنای بسیاری از گزاره­های متن را نه تابع ساختارهای اولیه و از پیش موجود، نه تحت سیطرة برنامة کنش­مدار و نشانه­معناشناسی روایی و القایی، بلکه در گسترة ارتباط کلامی و دو نظام هم­آیی و تصادف می­یابد. نوشتار حاضر در نظر دارد مجموع این دو نظام را با رویکرد توصیفی­- تحلیلی در اثر داستانی مزبور مطالعه کند. از همین رو، با تکیه بر آموزة «نقصان معنا»، و ذیل مطالعات و آرای پساساختارگرای «آلژیرداس ژولین گرمس»، نشانه­معناشناسی «شَوِشی و احساس­مدار» و رخدادهای «زیبایی­شناختی» آن را بررسی می­کند. برآیند جستار حاضر آن است که معنا در داستان­های امروزی تحت تأثیر زندگی و تجربة زیسته، مختصات نوینی یافته است. تاریخ و جغرافیای این مختصات نه در تقابل و برابری بین صورت و معنا، بلکه در هم­ارزی و توازی بین آن دو شکل می­گیرد. به همین دلیل، سیال، گریزان، پویا و لغزان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Imperfection (of meaning) in the Semiotic Reading of You Are No Stranger Here

نویسندگان [English]

  • Mohsen Pourgharibshahi Shahr Babak 1
  • Hossein Bazoubandi 2
  • Pariya Razmdideh 2
1 MA in Linguistics, Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan, Iran
2 Vali-e-Asr University of Rafsanjan, Rafsanjan, Iran
چکیده [English]

The research scope of fiction literature is widening day by day with new perspectives and horizons; as if the art and capacity of story—and its discourse full of wonder and enigma—refuse to come to a halt. What we read in You Are No Stranger Here (Shomā ke Gharibe Nistid) (Houshang Moradi Kermani, 2015/[1394]) is an autobiographical writing of the author’s childhood and adolescence, in an intimate and profound tone, wherein the reader discovers the meaning of many textual propositions neither subject to primary, pre-given structures nor under the dominance of an actantial program and narratological and manipulative semio-semantics, but rather within the expanse of verbal communication and within two systems: co-occurance and contingency (chance). The present article, using a descriptive–analytical approach,  aims to study these two systems in the aforementioned narrative work. Accordingly—based on the doctrine of the “imperfection (of meaning),” and within Algirdas Julien Greimas’s post-structuralist studies—it examines stative and emotion-oriented semio-semantics and its aesthetic events. Findings suggest that, in contemporary fiction, meaning has acquired new coordinates whose history and geography are constituted not through opposition or parity between form and meaning, but through equivalence between the two; hence, meaning is fluid, elusive, dynamic, and sliding.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Greimas
  • Imperfection (of meaning)
  • You Are No Stranger Here
  • Semiotics
آتش­سودا، م. ع. و ر. نکوئی. (1396). روایت­شناسی داستان کوتاه مرثیه برای ژاله و قاتلش بر اساس الگوهای کنشی و شوشی گرمس. جستارهای زبانی، 8(4)، صص 175-206.
بابک‌معین، م. (1393).  معنا به مثابة تجربه زیسته. تهران: انتشارات سخن.
بارت، ر. (1400).  اسطوره، امروز. ترجمة شیرین­دخت دقیقیان. تهران: نشر مرکز.
بیرلین، ج. ف. (1398). اسطوره­های موازی. ترجمة عباس مخبر. تهران: نشر مرکز.
پاینده، ح. (1399). نظریه و نقد ادبی (جلد اول). تهران: انتشارات سمت.
خسروی‌زارگز، ز و شایان­دوست، ا. (1402). نوع­شناسی رمان تصویر مرد هنرمند در جوانی و شما که غریبه نیستید. متن­پژوهی ادبی، 27(95)، صص، 155-179.
خسروی منش، میترا و رضا ستاری. (1399). روایت رئالیستی در اتوبیوگرافی رمان شما که غریبه نیستید. مجلة پژوهش در ادبیات کودک و نوجوان، 2(3)، صص 119-128.
رحیمی زنگنه، ا و رحمتیان، ل. (1398). بررسی تطبیقی نی­نامه مثنوی معنوی مولانا بر اساس نظریة نظام­های گفتمانی گرمس. عرفان اسلامی، 16(61)، صص 149-168.
ریکور، پ. (1398). زمان و حکایت (جلد دوم). ترجمة مهشید نونهالی. تهران: نشر نی.
ریکور، پ. (1399). درس­گفتارهای ایدئولوژی و اتوپیا. ترجمة مهدی فیضی. تهران: مرکز.
سلیمی کوچی، ا. (1390). شما که غریبه نیستید مرادی کرمانی، خودسرگذشت نامه به مثابة گزارش صیرورت نویسنده. مطالعات زبان فرانسه، 3(4)، صص 53-67.
شعیری، ح. ر. (1388[1381]). مبانی معناشناسی نوین. تهران: انتشارات سمت.
 شعیری، ح. ر. و ت. وفایی. (1388). راهی به نشانه­معناشناسی سیال با بررسی موردی ققنوس نیما. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
شعیری، ح. ر. (1392). تجزیه و تحلیل نشانه­معناشناختی گفتمان. تهران: انتشارات سمت.
شعیری، ح. ر. (1397). نشانه­معناشناسی دیداری. تهران: انتشارات سخن.
طایفی، ش. (1400). نقد نشانه معناشناختی مثنوی خموش خاتون با تأکید بر نظام­های گفتمانی گرمس. پژوهش­نامة ادب غنایی، 19(37)، صص 187-210.
فیضی، ک. (1388). هوشنگ دوّم: گفتگو با هوشنگ مرادی کرمانی. تهران: اطّلاعات.
گرمس، آ. ژ. (1389). نقصان معنا. ترجمة حمیدرضا شعیری، چ1. تهران: انتشارات علمی.  
گرمس، آ. ژ. (1399). نقصان معنا؛ عبور از روایت­شناسی ساختار گرا: زیبایی­شناسی حضور. ترجمه و شرح ­حمیدرضا شعیری. تهران: نشر خاموش.
لوتمن، ی. (1375). نشانه­شناسی و زیباشناسی سینما. ترجمة مسعود اوحدی، چ 2. تهران: نشر سروش.
محمدزاده، م و بابک­معین، م. (1400). نشانه معناشناسی گفتمانی تن­نگاشته­های ایران. جستارهای زبانی، دورة 12(4)، صص 265-304.
مرادی کرمانی، ه. (1401). شما که غریبه نیستید، چ37، تهران: انتشارات معین.
موام، س. (1364). دربارة رمان و داستان کوتاه، ترجمة کاوه دهگان، چ4، تهران: نشر سپهر.
مهرور، ز. (1380). بررسی داستان امروز از دیدگاه سبک و ساختار، تهران: نشر تیرگان.
وات، ا. (1374). نظریة رمان، ترجمة حسین پاینده، تهران: نشر نظر.
وبر، ک. م. (1374). اقتصاد و جامعه. ترجمة عباس منوچهری و همکاران. تهران: نشر مولی.
Greimas, A. J. (1972). Essais de s'emiotique poe'tique. Paris: Larousse.
Greimas, A. J. (1972). s'emiotique structural, Paris: PUF.
Greimas, A. J. (1972). s'emiotique. Dictionnarie raisonne' de la the'orie du language. Paris: Hachette.