بررسی جامعه شناختی پدیده رمزگردانی میان گیلکی و فارسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران.ایران.

چکیده

تحقیق حاضر به بررسی جامعه‌شناختی پدیده‌ی رمزگردانی میان گیلکی و فارسی در گویشوران گیلانی پرداخته است. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه‌ی محقق ساخته از 182 گویشور دوزبانه‌ی گیلکی-فارسی شهر رشت جمع‌آوری شده است. در این پژوهش درچارچوب تحلیل حوزه‌ای فیشمن (1972)، رابطه‌ی متغیرهای جامعه‌شناختی سن، جنسبت و تحصیلات و متغیر روانشناختی نگرش افراد با میزان رمزگردانی گیلکی-فارسی درحوزه‌های مختلف کاربرد زبان مورد بررسی قرار گرفته است. نتابج تحقیق نشان می‌دهد که رمزگردانی میان گیلکی و فارسی در دو حوزه‌ی خانواده و دوستی بیشتر صورت می‌گیرد. همچنین گویشوران دوزبانه‌ی زن نسبت به مردان بیشتر از رمزگردانی در مکالمات خود استفاده ‌می‌کنند و افراد جوان‌تر و تحصیل‌کرده‌تر به دلیل تمایل بیشتر در استفاده از زبان فارسی بیشتر گرابش به رمزگردانی گیلکی-فارسی دارند. همچنین نتابج تحقیق نشان‌ می‌دهد بین دو عامل نگرش افراد به رمزگردانی و میزان استفاده از رمزگردانی در تمامی محیط‌های کاربردی یک رابطه مثبت قوی وجود دارد. به طوری که هرقدر نگرش یک فرد به رمزگردانی مثبت‌تر باشد، به همان نسبت در مکالمات خود از پدیده رمزگردانی بیشتر استفاده می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The sociolinguistic study of Gilaki-Persian code-switching

نویسندگان [English]

  • Niloofar Mansoory Hareh Dasht 1
  • Nasrin Jaleparvar Moghaddam 2
1 Payame Noor university, Tehran, Iran.
2 MA graduate of linguistics, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study investigated the sociolinguistics aspects of code-switching (CS) of bilingual Gilaki-Persian speech community in Gilan. Considering the fact that the study of code-switching patterns in a bilingual society can indicate the change pattern and the extent of use of language varieties in a society, it is necessary to study code-switching patterns in a bilingual society like Gilki-Persian bilingual community.A researcher-constructed survey questionnaire was used to collect the CS data from 218 bilingual speakers in Rasht. The research explored the relationships between CS with sociolinguistic variables of age, gender and educational level of bilingual speakers, in addition to psycholinguistic variable of speaker’s attitude towards CS. The study was conducted within the framework of Fishman’s domain analysis (1972). The results show Gilaki-Persian CS is more common in family and neighborhood domain. Also according to the results, CS is more common among women speakers. Considering the variables of age and educational level, CS is more common among young educated members of this bilingual community. The results also confirm a strong positive relationship between speaker’s attitude towards CS and its actual use in everyday conversations.

Keywords: code-switching, sociolinguistics, sociolinguistic variables, speaker’s attitude, Gilaki.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Code-switching
  • bilingualism
  • speaker’s attitude
  • age
  • gender
  • Gilaki

مراجع

احمدی، شاهو. (1392). بررسی فرآیند رمزگردانی در کلاس­های آموزش زبان انگلیسی در محیط­های دوزبانه: مطالعه­ی موردی شهر سنندج. پایان­نامه کارشناسی ارشد. سنندج: دانشگاه ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ایلام.
افشار، طاهره، گراوند، فرینوش. (1400). فرایند رمزگردانی در بین گویشوران دوزبانه لکی-فارسی بر اساس متغیرهای سن، جنسیت و بافت وقوع گفتار. زبانشناسی و گویش‌های خراسان، 13(2).
بامشادی، پ. داوری اردکانی، ن. (1398). رمزگردانی و ارتباط آن با دیگر پدیده های حاصل از برخورد زبانی. پژوهشهای زبانشناختی در زبانهای خارجی, 9(1), 25-52.‎
دبیرمقدم، محمد. (1387). زبان، گویش و لهجه: کاربردهای بومی و جهانی، ادب پژوهی، 91-128
جعفری، اکبر. (1387). جنبه­های اجتماعی رمزگردانی آذری- فارسی بین دانش­آموزان دوزبانه­ی دبیرستان­های اهر. پایان­نامه کارشناسی ارشد. تهران: گروه زبانشناسی و زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه پیام نور تهران.
جویبار، بهاره. هادیان، بهرام و واعظ دلیلی، مهدی. (1401). تأثیر رمزگردانی بر صحت، روانی و پیچیدگی گفتار فراگیران انگلیسی به عنوان زبان دوم، افق­های زبان، دوره 6، شماره 2(12)، (65-80).
حیدری، عبدالحسین (1392). رمزگردانی دوزبانه­های آذری- فارسی در کلاس درس از دیدگاه جامعه­شناسی زبان و روانشناسی زبان. تهران: گروه زبانشناسی و زبان­های خارجی. مرکز تحصیلات تکمیلی. دانشگاه پیام نور تهران.
حیدری، عبدالحسین و همکاران. (1394). دلایل رمزگردانی دوزبانه­های ترکی آذری- فارسی در پرتو مدل زبان ماتریس و نظریه­ی صفر. فصلنامه علمی- پژوهشی زبان­پژوهی. دانشگاه الزهرا، سال هفتم، شماره­ی 16.
رضابتی کیشه خاله، محرم. حامی­دوست، معصومه.(1393). بررسی پدیده دوزبانگی در گستره­ی جغرافیایی شهررشت، نشریه­ی پژوهش­های زبانشناسی تطبیقی، سال چهارم، شماره 7.
سعیدی، ز. آریان پویا، م. (1394). تحلیلی بر فرآیند رمزگردانی در گویشوران دوزبانه از منظر متغیرهای بافت وقوع گفتار، سن و جنسیت. علم زبان، 3(5)، 141-164.
سلیمی،سپیده. (1388). بررسی دوزبانگی زبان­های فارسی و ترکی در میان دانش­آموزان دبیرستانی شهر بجنورد. پایان­نامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشکده ادبیات فارسی و زبان­های خارجی دانشگاه علامه طباطبائی.
شعبانی، منصور.  (1399). تمایز میان زبان و گویش: بررسی وضعیت گونه­ی گیلکی، فصلنامه­ علمی زبان­پژوهی دانشگاه الزهرا، سال دوازدهم، شماره 37.
ضیاء حسینی، سیدمحمد. (1378)، رمزگردانی نشانه برجسته سازی در دوزبانگی، نامه­ی فرهنگ، شماره 34، (78-83).
عامریان، قاطمه. (1388). بررسی تأثیر سن و جنسیت بر کاربرد مازندرانی در میان مهاجران مازندرانی دوزبانه­ی ساکم تهران. پایان­نامه کارشناسی ارشد. تهران: پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
عزیزی، ک. عزیزی فر، ا. گوهری، ح. ولیدی، ش. (1397). بررسی جامعه‌شناختی پدیده رمزگردانی دوزبانه‌های کردی کلهری- فارسی در دانش آموزان. تدریس پژوهی، 6(3)، 39-63.
عموزاده محمد و ویسی حصار، رحمان. (1393). رمزگردانی و رمزآمیختگی: مطالعه موردی کلای­های زبان انگلیسی در شهر بوکان، فصلنامه زبان­پژوهی، دوره 6، شماره 12.
غیاثیان، مریم السادات. رضایی، حکیمه. (1393). بررسی پدیده رمزگردانی با نگاهی به گفتار دوزبانه­های ارمنی- فارسی تهرانی، زبان و زبانشناسی، شماره 20، 103-122.
Alfonzetti, Giovanaa. (2005), Integrational variation in code switching, some remarks, Italian Journal of Linguistics, Vol.17, No.1, pp. 93-112.
Alfonzetti, G. (2014). Age-related Variation in Code-switching between Italian and the Sicilian Dialect. Athens Journal of Philology, 2(1), 21-34.‏
Boztepe, Erman. 2003, Issues in Code-Switching: Competing Theories and Models, Studies in Applied Linguistics and TESOL, Vol.3, No.2.  pp.1-27.
Auer, P. (2002). Code-Switching in Conversation: Language, Interaction, and Identity. London: Rouledge.
Brown, Keith & Jim Miller. (2013). The Cambridge Dictionary of Linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
Chen, K. H. Y. (2008). Positioning and repositioning: Linguistic practices and identity negotiation of overseas returning bilinguals in Hong Kong. Multilingua, 27, 57–75
Dewaele J.-M., Wei L. (2014). Intra-and inter-individual variation in self-reported code-switching patterns of adult multilinguals. International Journal of Multilingualism, 11(2), 225–246.
Fang,X. (2022), Code-switching and the Construction of Identity in Where Are We Going, Dad? Season V from the Socio-psycholinguistic Perspective, English Linguistic research, Vol.11, No.2.
Fishman J. Sociolinguistics: A Brief Introduction. Newbury House: Rowley, M.A; 1972
Gardner, Chloros, P. (1991). Language selection and switching in Strasbourg. Oxford: Oxford University Press.
Genemo, T. B. (2021). Multilingualism and language choice in domains. Multilingualism – interdisciplinary topics. IntechOpen.
Gibbons J. (1987). Code-mixing and code choice: A Hong Kong case study. Multilingual Matters.
Giesbers, H.W.M., 1989. Code-switching tussen dialect en standaardtaal. Amsterdam: PJ Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde.
Greenfield L. Situational measures of normative language view in relation to Person, place, and topic among Puerto Rican bilinguals. In: Fishman JA, editor. Advances in the Sociology of Language. Vol. 2. The Hague: Mouton; 1972. pp. 17-35
.Grosjean, F. (1982). Life with two languages: An introduction to bilingualism. Cambridge, MA:Harvard University Press.
Gumperz. J.J. (1971). "Language in Social Groups". Language and National Development. Vol. 3. Stanford, CA: Stanford University Press.
------------------ . (1982). Discourse Strategies. Cambridge: Cambridge University Press.
Jafari, Zohre. (2011). The facilitative and debilirative role of code-switching: types, functions and gender preferences among Iranian EFL teachers and language learners, M.A. thesis,University of Kashan.
Meeuwis, Michael & Jan Blommaert. 1998: A monolectal view of code-switching. Layered code-switching among Zairians in Belgium. In Peter Auer (ed.), Code-switching in conversation. Language, interaction and identity, 76–98. Cambridge: Cambridge University Press.
Mesthrie, R. (2021). Colony, post‐colony and world Englishes in the South African context. World Englishes, 40(1), 12-23.
Muysken, Pieter. 2000: Bilingual speech: A typology of Code-Mixing. Cambridge: Cambridge
University Press.
Myers-Scotton, C. (1993). Social motivations for codeswitching: Evidence from Africa.
Oxford: Oxford University Press.
Parasher SN. (1980) Mother-Tongue-English diglossia: A case study of educated Indian Bilinguals’ language use. Anthropological Linguistics.;22(4):151-168
Poplack S. (1980). Sometimes I’ll start a sentence in Spanish y termino en Español: Toward a typology of code-switching. Linguistics, 18, 581–618.
Sebonde, R. (2012). Code-switching and social stratification in a rural Chasu community in Tanzania. Language Matters, 43(1), 60–76. https://doi.org/10.1080/10228195.2011.627683
Sobrero, Alberto A. (1994) "Code switching in dialectal communities in Italy." Rivista di linguistica 6.1, 39-55.
Stell, Gerald and  Kofi Yakpo (ed.).(2015).  Code-switching Between Structural and Sociolinguistic Perspectives, Volume 43 of linguae & litterae. De Gruuyter.
Vandekerckhove, R. (1998). Code-switching between dialect and standard language as a graduator of dialect loss and dialect vitality. A Case Study in West Flanders. Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik, 65(3), 280.
Vogt, H (1954). Language contacts. WORD, 10(2-3), 365-374.
Wardhaugh, Ronald. (2002). An introduction to sociolinguistics. Blackwell Publishing Ltd.
Yim,Odilia and Clement,R. (2021), Acculturation and Attitudes toward code-switching: A bi-dimensional framework, International Journal of Bilingualism, vol.25, issue 5,pp.1369-1388.
زبان‌شناسی و گویش‌های ایرانی
دوره 9، شماره 2
اسفند 1403
صفحه 177-196

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 آذر 1403
  • تاریخ بازنگری: 04 بهمن 1403
  • تاریخ پذیرش: 21 بهمن 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار