بازنمایی قدرت، سلطه و مقاومت در گفتمان دادگاه: جستاری در گفتمان‌کاوی قضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران.

چکیده

نظام قضایی موجود در هر کشور از مهم‌ترین نهادهای اعمال قدرت محسوب می‌شود. در این نظام مهم‌ترین ابزارکنش اجتماعی، زبان است تا جایی که می‌توان اذعان کرد که در هیچ بافتی به اندازه بافت حقوقی و قضایی چگونگی کاربرد زبان محسوس و تأثیرگذار نیست. زبان در بافت‌های مذکور ابزاری در جهت اعمال قدرت، سلطه و کنترل است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی ابعاد مختلف گفتمان محاکمه به بررسی انواع بازنمایی‌های قدرت در تعامل مشارکان در جلسات مختلف دادگاه می‌پردازد. بدین منظور جلسات متعدد دادگاه حقوقی، کیفری و خانواده مربوط به دادگاه و دادسرای شهرستان دورود مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند. تحلیل داده‌ها در مطالعة حاضر بر مبنای تلفیقی از رویکردهای کمی و کیفی است. در بعد کمی از محاسبات آماری، و در بعد کیفی با اتکاء بر چارچوب قوم‌نگاری (هایمز، 1974) به تحلیل داده‌ها پرداختیم. یافته‌ها مؤید آن هستند که در گفتمان محاکمه، مشارکان حقوقی (قاضی، بازپرس، دادیار و غیره) جهت تثبیت قدرت و سلطه خود از راهبردهای مختلف کلامی و غیرکلامی بهره می‌جویند که از میان آن‌ها می‌توان به «پرسش» و «قطع کلام» اشاره کرد. در مقابل، مشارکان عادی (اعم از متهم، شاکی، متشکی و غیره) با به کارگیری شگردهایی چون مداخله، قطع کلام، پرسش متقابل و سکوت مقاومت خود را در برابر اعمال سلطه و قدرت نشان می‌دهند. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند گامی در جهت بهبود تعامل مشارکان در گفتمان محاکمه تلقی شود که بر مبنای آن افراد با آگاهی بیش‌تری در پیشبرد اهداف خود در بافت‌های قضایی اقدام کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Representation of Power, Dominance and Resistance in Court Discourse:An Inquiry in Judicial Discourse Analysis

نویسندگان [English]

  • mahmoudreza moradian
  • nozar niazi
  • Parisa Najafi
Associate Professor, Department of English Language, Faculty of Literature and Humanities, Lorestan University of Lorestan, Khorramabad, Iran.
چکیده [English]

The judicial system is universally recognized as a paramount institution for the exercise of power. Within this system, language assumes a paramount role as nowhere is its use more pronounced and impactful than in the legal and judicial context. In these contexts, language serves as a tool for wielding power, establishing dominance, and exerting control. The objective of this research was to comprehensively analyze the various dimensions of trial discourse with a particular focus on the representations of power exhibited in the interactions among participants in diverse court sessions. To accomplish this, we examined a multitude of civil, criminal, and family court sessions associated with the court and prosecutor's office of Dorud City. The present study employed a combination of quantitative and qualitative approaches for data analysis. Our analysis drew upon the ethnographic framework proposed by Hymes (1974) supplemented by statistical calculations.The data analysis results demonstrated that professional participants, including judges, investigators, and prosecutors, employed various verbal and non-verbal strategies to establish their power and dominance during trial discourse. Notably, the strategies of "questioning" and "interruption" played a prominent role in this regard. In contrast, lay participants, such as the accused, complainants, and suspects, demonstrated resistance to the exercise of dominance and power by utilizing tactics, such as "intervention", "interruption", "counter-questioning", and "silence."

کلیدواژه‌ها [English]

  • ethnography
  • forensic linguistics
  • power
  • question
  • resistance