همبسته های دیرشی میان جمله در ریتم گفتار گونۀ قشقایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان های خارجی و زبانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هشت دهه مطالعۀ علمی ریتم گفتار ثابت می­کند که ریتم گفتار نه ­تنها بخش مهمی از موسیقی و شعر است، بلکه به موضوعی چالش‌برانگیز در همۀ شاخه­‌های زبان‌شناسی تبدیل شده است. مطالعۀ آکوستیک ریتم گفتار، نتایج کاربردی در موضوعات مختلف از جمله شناسایی گوینده را ارائه داده است. از طرف دیگر برخی از مطالعات نشان می‌­دهند که ریتم گفتار بین زبان­ها، گویش‌­ها و گویندگان بسیار متغیر است.این تحقیقات نشان ­دادند که تنوعات میان­ گوینده در ریتم گفتار به تمایزات زبانی در جمله‌­ها بستگی دارد. در این پژوهش علاوه ­بر بررسی طبقۀ ریتم گونۀ قشقایی به بررسی تأثیر هر جمله در ویژگی‌های ریتمیک این گونۀ زبانی پرداخته می‌شود. بدین منظور، همبسته‌های آکوستیکی ریتم گفتار گونۀ قشقایی در یک متن خوانشی با محاسبۀ سنجه‌های مختلف دیرش فواصل آوایی بررسی می‌شوند. این فواصل آوایی شامل فواصل واحدهای زبانی، فواصل همخوان و واکه، فواصل همخوانی و واکه‌ای، فواصل واک‌داری و بی‌واکی، فواصل هجایی و فواصل قلۀ هجا می‌باشند. همچنین به‌ منظور مطالعۀ تأثیر هر جمله در ویژگی‌های ریتمیک این گونۀ زبانی، تغییرپذیری ریتم میان­جملۀ داده‌های این تحقیق بررسی می‌شوند. نتایج نشان می­دهد که جایگاه ریتم گونۀ قشقایی در میانۀ پیوستار ریتم زبان­ها نزدیک به زبان‌های هجا­زمانی قرار دارد ولی در مقایسه با زبان فارسی به زبان­های تکیه زمانی نزدیک­تر است. نتایج بررسی سنجه‌های مختلف دیرش ریتم در فواصل مختلف آوایی حاکی از آن است که همبسته­‌های تغییرپذیری دوتایی هجایی nPVI-Syl))، انحراف معیار نرمال‌شدة فواصل همخوانی (VarcoC) و سرعت هجا (rateSyl) به­ ترتیب قوی­ترین سنجه‌­ها در نشان­دادن تمایزات میان‌جمله در گونۀ قشقایی هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Durational Correlations in Qashqai Speech Rhythm

نویسندگان [English]

  • Nafiseh Taghva
  • Jalal Rahimian
Department of Foreign Languages and Linguistics,,Faculty of Literature and Humanities, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Scientific study of speech rhythm for more than eight decades proves that it is not only an important part of music and poetry, but has become a challenging subject in all branches of linguistics. Moreover, acoustic study of speech rhythm has provided practical results in various topics, including speaker identification. On the other hand, some studies indicate that speech rhythm varies greatly between languages, dialects and speakers. They concluded that the between-speaker variations in speech rhythm depends on the linguistic discriminations in the sentences. In this study, in addition to examining Qashqai speech rhythm, the effect of each sentence on the rhythmic features of this linguistic dialect was investigated. To this end, the acoustic durational rhythmic correlations of Qashqai in a reading text were examined by calculating different measures of phonetic intervals including segmental intervals, vowel and consonant intervals, vocalic and intervocalic intervals, voiced and unvoiced intervals, syllable intervals, and syllable peaks intervals. Furthermore, in order to study the effect of each sentence on Qashqai rhythmic features, between-sentence speech variability was considered. The results showed that Qashqai rhythm was placed in the middle the rhythm continuum of languages close to the syllable-time languages; however, in comparison to Persian language it was closer to the stress-time languages. The results of durational rhythmic measures at different phonetic intervals demonstrated that the Syllabic normalize Pairwise Variability Index (nPVI-Syl), the standard deviation of Variation Coefficient in consonant intervals (VarcoC) and the Syllable rate (rateSyl) were respectively the robust measures in identifying between-sentence variabilities in Qashqai speech rhythm.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Speech Rhythm
  • Acoustic Correlations
  • Between-sentence
  • Durational Variability
  • Rhythmic Measures

مراجع

ابوالحسنی زاده، وحیده و نفیسه تقوی (1398). بررسی و مقایسه ریتم زبان فارسی و زبان انگلیسی. زبان و ادبیات تفسیری-تطبیقی. 1 (6)، صص. 1-10.
آسیایی، مارال و ماندانا نوربخش (1399). پارامترهای دیرش-بنیاد ریتم گفتار، سنجه­ ای برای تشخیص تقلب فارسی زبانان در گفتار؟. پژوهش­ های زبانی، 11 (1) ، صص. 1-23.
تقوی، نفیسه؛ امیرسعید مولودی و وحیده ابوالحسنی ­زاده (1399). بررسی همبسته ­های آکوستیکی ریتم گفتار زبان فارسی با تمرکز بر تمایزات میان­ گوینده. پژوهش های زبان­شناسی، 2 (23)، صص. 27-50.
حسن‌آبادی، سیاوش (1385). زوال تدریجی گویش ترکی قشقایی. نامه فرهنگستان.  4(5) ، صص. 55-60.
هیئت، جواد (1380). سیری در تاریخ زبان و لهجه‌های ترکی. تهران: پیکان.
Abercrombie, D. (1967). Elements of general phonetics. Edinburgh: Edinburgh University Press.
Abolhasani Zadeh, V., N. Taghva, A. Sharifi Moghadam, & A. Golshan. (2013). The effect of Farsi language rhythm on Iranian traditional non metric instrumental music. Aion-linguistica, 2, pp.11-19.
Adams, C. (1979). English speech rhythm and the foreign learner. Mouton: The Hague.
Arvaniti, A. (2012). The usefulness of metrics in the quantification of speech rhythm. J.  Phonetics, 40, pp.351–373.
Asadi, H., M. Nourbakhsh, L. He, E. Pelligrino, & V. Dellwo (2018). Between-speaker rhythmic variability is not dependent on language rhythm, as evidence from Persian reveals. The International Journal of Speech, Language and the Law, 25 (2), pp. 151-172.
Barbosa, P. & G. Bailly. (1994). Characterisation of rhythmic patterns for text-tospeech synthesis. Speech Communication, 15 (1-2), pp. 127-137.
Bertrán, A. P. (1999). Prosodic typology: On the dichotomy between stress-timed and syllable-timed languages. Language Design, 2, pp. 103-131.
Brown, K. (2005). Encyclopedia of language and linguistics, 1, pp.634-38.
Campbell. G. L. (2000). Turkic languages. Compendium of the world's Languages. London: Routledge, 2(2), p. 1687.
Dauer, R. M. (1983). Stress-timing and syllable-timing reanalyzed. Journal of Phonetics, 11(1), pp. 51-62.
Dauer, R. M. (1987). Phonetic and phonological components of language rhythm. In Proceedings of the 11th international congress of phonetic sciences, 5, pp. 447-450.
Dellwo, V. (2006). Rhythm and speech rate: A variation coefficient for delta. C. In P. Karnowski & I. Szigeti (Eds.), Language and language-processing, pp. 231-241. Frankfurt am Main: Peter Lang.
Dellwo, V. (2009). Choosing the right rate normalization method for measurements of speech rhythm. in S. Schmid, M. Schwarzenbach and D. Studer (eds.), La Dimensione Temporale del Parlato: Atti del 5° Convegno Nazionale AISV. pp. 13-32. Torriana: EDK Editore,.
Dellwo, V. (2010). Influences of speech rate on the acoustic correlates of speech rhythm: An experimental phonetic study based on acoustic and perceptual evidence. Doctoral dissertation, Bonn University.
Dellwo, V., A. Leemann, & M.-J. Kolly. (2012). Speaker idiosyncratic rhythmic features in the speech signal. Proceedings of Interspeech, Portland (USA).
Dellwo, V. & A. Fourcin (2013). Rhythmic characteristics of voice between and within languages. Revue Tranel (Travaux neuchâtelois de linguistique), 59, pp. 87-107. Institut des sciences du langage et de la communication, Université de Neuchâtel.
Dellwo, V., A. Leemann, A., & M.-J. Kolly. (2015). Rhythmic variability
between speakers: articulatory, prosodic, and linguistic factors. Journal of the Acoustical Society of America, 137 (3). pp. 1513-1528.
Doerfer. G. (1988). Azeri (Ādarī) Turkish. Encyclopeadia Iranica. ed. Ehsan Yarshater, New York: Routledge & kegan paul lnc, 3(3), p. 246.
Grabe, E. & E. L. Low. (2002). Durational variability in speech and rhythm class hypothesis. in C. Gussenhoven and N. Warner (eds.), Laboratory Phonology, 7(1982), pp. 514-546.
He, L. (2017). Speaker idiosyncratic intensity variability in the speech signal. Doctoral dissertation, Switzerland: Zurich University.
He, L., & V. Dellwo (2016). The role of syllable intensity in between speaker rhythmic variability. The International Journal of Speech, 23(2), pp. 243-273.
Ingham, B. (1994). Iran: Language situation. In R. E. Asher (Ed.) The encyclopeadia of language and linguistics., p. 1773, Oxford: pergamon press.
Kornfilt, J. (1992). Turkish. International Encyclopeadia of Linguistics. ed. W. Bright. p. 190, New york: OUP.
La Fontaine, J. D. (1964). The North Wind and the Sun: A Fable by La Fontaine. Bidragyder Franklin Watts, Inc.
Leemann, A., M.-J. Kolly, V. Dellwo. (2014). Speaker-individuality in suprasegmental temporal features: Implications for forensic voice comparison. Forensic Science International, 238, pp. 59-67.
Leong, V., M. A. Stone, R. E. Turner, & U. Goswami. (2014). A role for amplitude modulation phase relationships in speech rhythm perception. Journal of the Acoustical Society of America, 136 (1), pp. 366–381.
Leong, V., & Goswami, U. (2014). Impaired extraction of speech rhythm from temporal modulation patterns in speech in developmental dyslexia. Frontiers in Human Neuroscience, 8(96), pp. 1-14.
Lioyd James, A. (1940). Speech signals in telephony. London: Sir Isaac Pitman & Sons.
Liss, J. M., L. White, S. Mattys, K. Lansford, A. J. Lotto, S. M. Spitzer, S. M. & J. N. Caviness (2009). Quantifying speech rhythm abnormalities in the dysarthrias. Journal of Speech Language and Hearing Research, 52 (5), pp. 1334–1352.
Milne, B. L. (1955). Modern speech rhythm exercises. London: Macmillan.
Oberling, P. (1999). Ethnography. Encyclopeadia Iranica. p. 360, New York: Bibliotheca persica press.
Pike, K. (1945). The Intonation of American English. Ann Arbor: University of Michigan Press.
Pointon, G. E. (1980). Is Spanish really syllable-timed?. Journal of Phonetics, 8 (3), pp. 293-304.
Prieto, P., M. Vanrell, L. Astruc, E. Payne & B. Post. (2012). Phonotactic and phrasal properties of speech rhythm. Evidence from Catalan, English, and Spanish. Speech Communication. 54 (6), pp. 681-702.
Polyanskaya, L. & M. Ordin. (2015) Acquisition of speech rhythm in first language. Journal of the Acoustical Society of America, 138 (3), pp. 199–204.
Ramus, F. & J. Mehler. (1999). Language identification with suprasegmental cues: A study based on speech resynthesis. Journal of the Acoustical Society of America, 105 (1), pp. 512-521.
Ramus, F., M. Nespor, & J. Mehler. (1999). Correlates of linguistic rhythm in the speech signal. Cognition, 73 (3), pp. 265-292.
Roach, P. (1982). On the distinction between “stress-timed” and “syllabletimed” languages. in D. Crystal (ed.), Linguistic Controversies. pp. 73-79, London: Edwards Arnold.
Sher, R. E. (1994). Languages of South Asia from Iran to Bangladesh. Atlas of the world's Languages. p. 216, London: Routledge,.
 Taghva, N., V. Abolhasani Zade, & M. Moloodi (2021). Durational rhythmic variability of Persian between-sentence. Presented at SLE 2021, Socities Linguistica Europia. pp. 223-224.
Tilsen, S. & A. Arvaniti (2013). Speech rhythm analysis with decomposition of the amplitude envelope: Characterizing rhythmic patterns within and across languages. Journal of Acoustic Society of America, 134 (1), pp. 628-639.
Wiget, L., L. White, B. Schuppler, I. Grenon, O. Rauch, & S. L. Mattys. (2010). How stable are acoustic metrics of contrastive speech rhythm?. Journal of Acoustic Society of America, 127 (3), pp. 1559– 1569.
White, L. & S. L. Mattys. (2007). Calibrating rhythm: First language and second language studies. J. Phonetics, 35 (4), pp. 501–522.
White, L., J. Liss & V. Dellwo. (2010) Assessment of rhythm. In A. Lowit and R.D. Kent (eds) Assessment of Motor Speech Disorders, pp. 312–352. San Diego, CA: Plural.
زبان‌شناسی و گویش‌های ایرانی
دوره 6، شماره 2
اسفند 1400
صفحه 347-368

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 10 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 11 اسفند 1400
  • تاریخ پذیرش: 14 اسفند 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار