تاثیر جایگاه تولید همخوان انسدادی در کلمه بر میزان وی‌اُتی در گویش کردی ایلام

عباسیان, فاطمه; نوربخش, ماندانا

doi:10.22099/jill.2018.26292.1062

تاثیر جایگاه تولید همخوان انسدادی در کلمه بر میزان وی‌اُتی در گویش کردی ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ارشد زبان شناسی دانشگاه الزهرا

² عضو هیئت علمی گروه زبانشناسی دانشگاه الزهرا تهران.

10.22099/jill.2018.26292.1062

چکیده

واکداری یکی از مسائل بحث‌برانگیز حوزه آواشناسی است. همان‌طور که می‌دانیم همخوان‌ها به دو دسته واکدار و بی‌واک تقسیم می‌شوند. ارتعاش تارآواها در طول بست باعث به‌وجودآمدن همخوان‌های واکدار و خالی‌بودن طول بست انسدادی از واک باعث ایجاد همخوان بی‌واک می‌شود. در آغاز اگر هجا بعد از همخوان، واکه یا همخوان‌ رسا بیاید، واکداربودن یا نبودن همخوان روی زمان شروع واکداری واکه یا همخوان رسا تاثیر می‌گذارد. زمان شروع واکداری یا به اختصار «وی‌اۥ‌تی» اصطلاحی است که توسط لیسکر و آبرامسون در سال (1964) ابداع شد و به فاصله زمانی میان انفجار رهش همخوان انسدادی و شروع امواج شبه‌منظم نشان‌دهنده تکانه‌های حنجره گفته‌ می‌شود. یکی از فاکتورهای تاثیرگذار بر مقدار وی‌اُتی جایگاه تولید همخوان انسدادی در کلمه است. این مقاله برآن است تا مقدار وی‌اُتی در سه جایگاه آغازین، میان‌واکه‌ای و بعد از سایشی بی‌واک در گویش کردی ایلام را اندازه‌گیری کرده و این‌ موارد را به‌کمک آزمون‌های آماری مقایسه نماید. باتوجه‌به نتایج به‌دست آمده در این زمینه می‌توان نتیجه گرفت که تفاوت میزان وی‌اُتی در جایگاه‌های مختلف (آغازین، میان‌واکه‌ای و بعد از سایشی بی‌واک) معنی‌دار است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.25383574.1396.2.1.5.0

عنوان مقاله [English]

The effect of stop consonsnt context in word on VOT in ILAMIS Kurdhish

نویسندگان [English]

Fatemeh Abbasian ¹
Mandana nurbaxsh ²

² The linguistic faculty member in Alazhra University of Tehran

چکیده [English]

Voicing is one of the controversial matters in phonetics. As we know consonants divide to two parts, voiced and voiceless. The vibration of vocal cords during closure makes consonants voiced and when we don’t have vibration during closure, we will have voiceless consonants. At the onset of syllable, If a vowel or a sonorant consonant comes after consonant, being voiced or voiceless feature affect the voice onset time of vowel or sonorant. VOT (voice onset time) is a term that created by Abramson and Lisker in 1964 and it is the time interval between stop release and beginning of waves which shows larynx movement leads to articlate a vowel. One of the effective factors on VOT is the place of stop consonant in word (context). In this paper VOT measured in PRAATsoftware in three places (initial, intervocalic and after voiceless fricative). Results showed that the difference between VOT in three places is meaningful.

کلیدواژه‌ها [English]

Phonology
Acoustic phonology
VOT
Voicing
Ilami's Kurdish

مراجع

بی‌جن‌خان، محمود (1374) بازنمایی آوایی و واجی زبان فارسی و کاربرد آن در بازشناسی رایانه‌ای گفتار، پایان‌نامه دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تهران.

بی‌جن‌خان، محمود (1392) واج‌شناسی: نظریه بهینگی، تهران: سمت.

پرمون، یدالله (1380) نظام آوایی فارسی محاوره معیار امروز، رویکردی زایشی، وزنی (عروضی) و واژگانی، پایان‌نامه دکتری زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس.

حق‌شناس، علی‌محمد (1369) آواشناسی (فونتیک)، چاپ 2، تهران: آگاه.

خانلری، پرویز (1366) تاریخ زبان فارسی، جلد اول، چاپ 3، تهران: نشر نو.

سپنتا، ساسان (1377) آواشناسی فیزیکی زبان فارسی، اصفهان، نشر گلها.

صادقی، وحید (1386) «تاثیر دمش بر تقابل واکداری-بی‌واکی انسدادی‌های زبان‌ فارسی»، مجله زبان و زبان‌شناسی، سال 3، شماره 2، صص81-65.

قریب، معصومه (1350) «مشخصات بستواج‌های زبان فارسی»، مجموعه خطابه‌های نخستین کنگره تحقیقات ایرانی، به‌کوشش مظفر بختیار، جلد1 تهران: سازمان انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

مدرسی‌قوامی، گلناز (1386) «خنثی‌شدگی تقابل همخوان‌های انسدادی واکدار و بی‌واک در زبان فارسی»، مجموعه مقالات هفتمین همایش زبان‌شناسی ایران، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی

نوربخش، ماندانا (1388) نقش تمایزی زمان شروع واک (وی‌اُتی) در همخوان‌های انسدادی دهانی فارسی معیار، رساله دکتری زبان‌شناسی همگانی دانشگاه تهران.

Abramson, Arthur & Leigh Lisker (1964) “A Cross-Language Study of Voicing in Initial Stops: Acoustical Measurements”, Word 20, PP: 384-422.

Keating, Patricia, Wendy Linker & Marie Huffman (1983) “Patterns in Allophone Distribution for Voiced and Voiceless Stops” Journal of Phonetics 11, PP: 227-290.

Morris, Richard J., Christopher R. McCrea & Kaileen D. Herring (2008) “Voice Onset Time Differences Between Adultmales and Females: Isolated Syllables”, Journal of Phonetics 36, PP: 308-317.

Robb, M., H. Gilbert & J. Lerman (2005) “Influence of Gender and Environmental Setting on VOT”, Folia Phoniatr Logop, 57, PP: 125-133.

Ryalls, J., Zipper, A., &Baladauff, P. (1997) “A preliminary Investigation of the Effects of Gender and Race on Voice Onset Time”, Journal of Speech and Hearing Research, 40, PP: 642-645.

Smith, Bruce L. (1978) “Effects of Place of Articulation and Vowel Environment on ‘Voiced’ Stop Consonant Production”, Glossa, Vol. 12 No. 2, PP: 163-175.

Swartz, Bradford L. (1992) “Gender Difference in Voice Onset Time”, Perceptual and Motor Skills, 75, PP: 983-992.

Sweeting, Patricia & Ronald Baken (1982) “Voice Onset Time in a Normal-Aged Population” Journal of Speechand Hearing Research, 25, PP: 129-134.

Wadnerker, M., P. Cowell & S. Whiteside (2006) “Speech Across the Menstrual Cycle: a Replication and Extension Study.”, Neuroscience Letters, 408, PP: 21-24.

Whiteside, S. P. & Irving, C. J. (1998) “Speakers’ Sex Differences in Voice Onset Time: Some Preliminary Findings”, Perceptual and Motor Skills, 85, PP: 459-463.

Whiteside, S. P., L., Henry & R. Dobbin (2004) “Sex Differences in Voice Onset Time: A Developmental Study of Phonetic Context Effects in British”, Journal of Acoustic Society of America 116, PP: 1179-1183.