2024-03-28T16:41:17Z
https://jill.shirazu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=1043
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
بررسی فرایندهای کشش جبرانی و حذف در گویش کُرمانجی با تأکید بر نظریة مورایی
طاهره
قطبی کریمی
محمدجواد
حجازی
مینا
مهدیخانی
«کُردی» یکی از زبانهای پرگویشور در چهار کشور است. این زبان در ایران و در استانهایی نظیر کردستان، ایلام، کرمانشاه، همدان، آذربایجان غربی و شمال خراسان دارای لهجههای گوناگونی است که دو گویش «کُرمانجی» و «سورانی» پرتکلمترین گویشهای آن به شمار میروند. در حقیقت «گویشها» شاخههایی هستند که از یک زبان واحد منشعب شدهاند اما از نظر آوایی، واژگانی و ساختاری با یکدیگر تفاوت دارند. هدف از انجام این پژوهش بررسی برخی از فرایندهای پربسامد در گویش کُرمانجی برحسب «نظریة مورایی» است. این پژوهش به دنبال پاسخدادن به این پرسش است که آیا فرایندهای «کشش جبرانی» و «حذف» در این گویش و در نظریة مورایی قابل تبیین هستند یا خیر. به منظور پاسخ به این پرسش، دادهها با استفاده از روش میدانی، از طریق ارائة پرسشنامه به گویشوران بومی و همینطور بهرهگیری از پایاننامه و منابع مکتوب گردآوری شد. در ادامه، پس از بیان پیشینه و معرفی نظریة مورایی، تحلیل دادهها از طریق گزینش نمونههای مناسب برای هر فرایند و بررسی آنها در نظریة مورایی انجام شد. یافتهها نشان داد که این فرایندها قابلیت تبیین در نظریة مورایی را دارند.
حذف
زبان کُردی
کشش جبرانی
گویش کُرمانجی
نظریة مورایی
2020
02
20
1
25
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5814_35acf73e20d0618d493aa77517819807.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
تحلیلی ردهشناختی بر ترتیب واژگانی و مطابقه در گویش اِوَزی
مهسا
کمال پور
مهین ناز
میردهقان
هدف از نگارش این مقاله ارائة تحلیلی ردهشناختی بر ترتیب واژگانی و مطابقه در گویش اِوَزی، از گویشهای جنوب استان فارس، است. این گویش، در نظام مطابقه و ترتیب واژگانی ویژگیهایی متمایز نسبت به فارسی معیار اما متشابه با برخی دیگر از گویشهای استان فارس از جمله لارستانی، خُنجی، بَستکی، بیخهای و گراشی را آشکار میسازد. مبنای نظری تحقیق حاضر بررسی و تحلیل 22 مؤلفة ردهشناختی ترتیب واژة درایر (1992) و دبیرمقدم (1392) است. در بررسی همبستگی میان ترتیب فعل و مفعول و دیگر واحدهای دوگانه از عناصر دستوری در گویش اِوَزی، به بررسی انواع مطابقه و ترتیب واژگانی در این گویش پرداخته شده است. به دنبال آن، پارامترهای مدنظر در قالب 22 مؤلفة ترتیب واژگانی و 3 نوع مطابقه در 61 نمونة گویشی ارائه میشود و در قالب 23 جدول مورد تحلیل قرار میگیرد. نتایج این پژوهش نمایانگر آن است که نظام مطابقه در گویش اِوَزی پیشبستهای مطابقه با فاعل فعلهای متعدی و پیبستهای مطابقه با فعلهای لازم و متعدی را آشکار میسازد. بر این اساس فاعل فعلهای لازم و فاعل فعلهای متعدی از لحاظ مطابقه به صورت پیبستهای مطابقة یکسان بر روی فعل تجلی پیدا میکنند.
تحلیل ردهشناختی گویشی
گویش اِوَزی
مؤلفههای ترتیب واژگانی
مطابقة فاعل
مطابقة مفعول
2020
02
20
27
57
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5838_6db41aef878f7333d0d69f9d4e98d5f1.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
بررسی مولکولهای معنایی نام جانوران بوشهر و شهرکرد: رویکردی معنایی ـ شناختی
مهناز
طالبی دستنایی
فریبا
قطره
مقالة حاضر به بررسی و مقایسة مولکولهای معنایی نام 35 جانور در بوشهر و 35 جانور در شهرکرد بر اساس رویکرد معنایی-شناختی هسییه (2006) میپردازد. دادههای پژوهش از پاسخ 100 گویشور بوشهری و 100 گویشور شهرکردی و بررسی منابع نوشتاری همچون کتابهای ضربالمثل، شعر، داستان و مانند آن به دست آمد. در این پژوهش ابتدا نامهای پرکاربرد در گفتار روزمره از میان نام جانوران بومی استخراج شد، سپس پرسشهایی در قالب پرسشنامه از گویشوران اصیل و بومی هر منطقه دربارة جانوران پرسیده شد. از طریق تحلیل دادههای پرسشنامه برای هر جانور یک یا چند مولکول معنایی به دست آمد. سپس برای هر مولکول معنایی به تفکیک نام جانور و منطقه، استعارههای زیربنایی متناسب شناسایی شد. رفتار و عادت، ظاهر، هوش، غذا و عادت غذاخوردن، کاربرد، ویژگیهای برجسته، معنای متداعی و معنای قراردادی از جمله استعارههای زیربنایی برای طبقهبندی مولکولهای معنایی جانوران میباشند. نتایج پژوهش نشان میدهد که استعارة زیربنایی «رفتار و عادت» در دو منطقه بیشترین کاربرد را در توصیف مولکولهای معنایی جانوران دارد.
استعارههای زیربنایی
فرازبان معنایی طبیعی
جانوران
معناشناسی شناختی
مولکولهای معنایی
2020
02
20
59
85
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5837_8d55a6678624d1782d8bb0446ded4670.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
بررسی عملکرد فرایندهای تضعیف در گویشهای ایرانی
محمود
مبارکی
ابوالفضل
مصفا جهرمی
این مقاله به فرایندهای تضعیف بر اساس چارچوب نظری واجشناسی زایشی میپردازد تا به این پرسشها پاسخ دهد که فرایندهای واجی چگونه به عنوان تضعیف در گویشهای ایرانی عمل میکنند؛ به بیان دیگر، دادهها چگونه میتوانند عملکرد فرایندهای تضعیف را در گویشهای ایرانی نشان دهند و فرایندهای تضعیف در چه بافتهایی اتفاق میافتند. بدین منظور یک انگارة ترکیبی از فرایندهای تضعیف بر اساس الگوی واجی زبان فارسی مطالعه شد و در نهایت پربسامدترین فرایندهای تضعیف انتخاب شدند. شش گویش از 25 گویش مورد تحقیقی که در آنها فرایندهای تضعیف بیشتر دیده میشد به همراه گونة معیار فارسی انتخاب شدند. نحوة جمعآوری دادهها بر اساس مطالعة میدانی شکل گرفت. برای پیبردن به چگونگی عملکرد فرایندهای تضعیف در زبان فارسی و به منظور تشخیص صورت زیربنایی و به تبع آن صورت روساختی و همچنین بافتهایی که فرایندهای تضعیف در آنها رخ میدهند، هر یک از این فرایندها در گونههای منتخب مطالعه شد. دادهها علاوه بر نشاندادن چگونگی عملکرد فرایندها، بیانگر تمایل فرایندهای تضعیف به قرارگرفتن قبل از واکه، بین دو واکه و در موقعیت پایانی هستند. همچنین از بین این سه موقعیت، موقعیت پایانی از بسامد بالایی در گویشهای منتخب زبان فارسی برخوردار است. این موضوع با نظر کنستوویچ همراستا میباشد که بیان میکند پایان کلمه موقعیت خوبی برای تضعیف است.
انگارة ترکیبی
فرایندهای تضعیف
گویشهای ایرانی
نظام واجی زبان فارسی
واجشناسی زایشی
2020
02
20
87
111
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5813_e0ce70f114f7f8e67d5212606ff6c97c.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
مطالعة موردی زبانپریشی دوزبانة کردی-فارسی (با تأکید بر مقایسة کاربرد کلمات دستوری و واژگانی)
مهین ناز
میردهقان
زهرا
فرخ نژاد
محسن
اکبری
زبانپریشی دوزبانه، به عنوان یکی از مباحث چالش­برانگیز در روانشناسی زبان، در کشور ما چندان مورد توجه واقع نشده است. تحقیقات زبانپریشی انجامشده در ایران عمدتاً تکزبانه و بر زبان فارسی متمرکز بودهاند. بر این اساس، پژوهش حاضر در پی آن است تا نشانگان زبانپریشی والگوهای بهبود زبانی را در یک گویشور زبان­پریش دوزبانة کرد-فارس مورد بررسی قرار دهد. هدف این پژوهش تحلیل و مقایسة استفاده از کلمات واژگانی و کلمات دستوری در کلام خودانگیختة این بیمار زبان­پریش است که در جریان مکالمه­ای جمعآوری شده است که موضوعات و سوالات آن برگرفته از بخش صحبتکردن آزمون معیارشدة BAT پارادی (1987) است. یافتههای این مطالعة موردی، به عنوان نمونه­ای از زبانپریشی بروکا، نمایانگر آن است که الگوی بهبود نهایی در بیمار مورد بررسی الگویی غیرموازی است، که در آن زبان دوم (فارسی) در مجموع بهتر از زبان اول (کردی) بهبود یافته است. در هر دو زبان استفاده از کلمات واژگانی بیشتر از کلمات دستوری است و در زبان اول کاربرد کلمات دستوری در مقایسه با زبان دوم بیشتر میباشد. این در حالی است که در خصوص کلمات واژگانی عکس این مطلب صادق است. شیوههای متفاوت یادگیری و بهکارگیری دو زبان و تفاوتهای ساختاری دو زبان کردی و فارسی به عنوان عوامل مؤثر در تفاوت الگوی بهبود در نظر گرفته شده است که میتواند علاوه بر ذهنیتبخشیدن به مطالعات آتیزبانشناختی و روانشناختی زبان، به بازنگری در شیوههای آموزش زبان دوم و توجه بیشتر به آموزش زبانهای بومی منجر شود.
زبانپریشی دوزبانه
زبانپریش بروکا
فارسی-کردی
کلمات واژگانی
کلمات دستوری
2020
02
20
113
132
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5811_5d8370e8e109912d823fea5a37421d2f.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
ترتیب واژه در بهبهانی از منظر ردهشناسی زبان
شهرام
گرامی
بهبهانی متعلق به شاخة جنوبی زبانهای ایرانی غربی است که به لحاظ ردهشناسی «ترتیب واژه» کمتر مورد توجه قرار گرفته است. شهر بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان قرار دارد. مردم این شهر به بهبهانی گفتوگو میکنند. این مقاله وضعیت ردهشناختی ترتیب واژه را در بهبهانی بر اساس 24 مؤلفة ردهشناختی درایر با دو ردة فعلمیانی و فعلپایانی در منطقة زبانی اروپا-آسیا و کلیة مناطق زبانی جهان بررسی کرده است. یافتههای این مقاله نشان میدهند که هرچند بهبهانی آمیختهای از مؤلفههای ردهشناختی فعلپایانی و فعلمیانی است، اما گرایش زیادی به مشخصههای ردهشناختی زبانهای فعلمیانی دارد‍. بهبهانی علیرغم اینکه در بسیاری از مؤلفههای ردهشناختی مزبور به فارسی شباهت دارد، اما در برخی از ویژگیهای دستوری، مثل فقدان فعلهای کمکی مستقل برای بیان زمان آینده، فقدان نمود مستمر در زمانهای حال و گذشته، و همچنین، نبود نشانة مفعول صریح، با زبان فارسی تفاوت دارد. در این پژوهش دادههای زبانی گردآوریشده از گویشوران بهبهانی، با استفاده از پرسشنامه، مطابق با معیارهای زبانشناسی و شّم زبانی آنها، توصیف و تحلیل شدهاند.
جفتهای همبستگی
چپ انشعابی
راست انشعابی
سوی انشعاب
مؤلفههای ردهشناختی
2020
02
20
133
165
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5833_e27f6b75a71aa911a481993b5de65cec.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
مقولههای واژ-نحوی اسم در بشاگردی جنوبی
عباسعلی
آهنگر
علی اصغر
رستمی ابوسعیدی
سپهر
صدیقی نژاد
کاوش در نظام اسم بشاگردی جنوبی نشان می­دهد شیوة تحقق مقوله­های واژ-نحوی، این گویش را از سایر زبان­ها و گویش­های ایرانی متمایز می­سازد. بر این اساس، پژوهش حاضر می­کوشد پنج مورد از مقوله­های واژ-نحوی اسم از جمله شمار، جنس دستوری، معرفگی، حالت دستوری و مالکیت را در این گویش بررسی و به صورت زبانشناختی توصیف کند. در این راستا، پیکرة زبانی مورد استناد و نیاز پژوهش به شیوة میدانی و ضبط گفتار آزاد، توزیع پرسشنامه و انجام مصاحبه با هفت گویشور مرد و پنج گویشور زن بومی، میانسال به بالا، بی­سواد/ کم­سواد و در محیط کاربرد طبیعی این گویش گردآوری شد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که شیوة تحقق این مقوله­های واژ-نحوی در بشاگردی، شباهت­های بنیادینی با شیوة تحقق مقولههای همتای خود در فارسی معیار دارد که البته این امر بازتاب و نتیجة طبیعی خویشاوندی آنها است. به­علاوه، بشاگردی به­دلیل برخورداری از ویژگی­های منحصربهفرد گویشی، از راهبردهای زبانی ویژه­ای برای این منظور بهره می­گیرد که مهم­ترین آنها عبارتند از: 1. به­کارگیری نشانه­های منحصربه­فرد معرفهساز و نکرهساز؛ 2. بهره­مندی از نظام حالت­نمایی کنایی گسسته و واژه­بستهای عامل در نظام گذشتة افعال متعدی ؛ 3. کاربرد واژه­بست­های مفعولی مجزا برای زمان­های گذشته/ غیرگذشته؛ 4. بهره­گیری از صورت­های فعل /bit(-en)/ «داشتن» به همراه ساختار کنایی گسسته (در همة زمان­ها) برای نمایش مالکیت.
اسم
گویش بشاگردی
تصریف
واژهبست
ویژگیهای واژ-نحوی
2020
02
20
167
198
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5810_072d48ea6f41d40b539142edc3e89d3e.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
تحلیل نشانهشناختی ساختار ادبی سهخشتیهای کُرمانجی
آیگین
مردانی
صدرالدین
طاهری
ترانههای سهخشتی بخشی از ادبیات شفاهی قوم کُرمانج است، که با سه مصراع هشت هجایی با واژههایی برآمده از طبیعت و زندگی روزمره و برپایة تجربیات فردی و خاطرات قومی شاعران ناشناس بومی سروده شدهاند. در این پژوهش به عنوان یک موردکاوی نشانهشناختی با رویکرد تحلیلی ـ تفسیری و با هدف توسعهای، ابتدا به توصیف محتوای کلامی و ردهبندی واحدهای نشانهای سهخشتیها و سپس به ریختشناسی، تحلیل ساختاری و واکاوی دلالتهای ضمنی آنها پرداخته میشود. جامعة آماری این مقاله شامل هفتصد و پنجاه سهخشتی کُرمانجی است که از سه کتاب منتشرشده در ایران برداشت شدهاند. بررسی نشانههای رایج نشان داد که در سطح دال، چهار دستة اصلی زیر به ترتیب دارای بیشترین کاربرد در ساختبندی معنا و جانشینی مجازی یا استعاری انسان هستند: 1. نشانههای برگرفته از جانوران؛ 2. نشانههای برگرفته از گیاهان؛ 3. نشانههای برگرفته از اشیا؛ 4. نشانههای برگرفته از پدیدههای طبیعی. دلالتهای ضمنی (معناهای ثانویه یا لایههای معنایی اجتماعی ـ فرهنگی و پیوندهای شخصی) این نشانهها وابستگی ژرفی با ویژگیهای قومی، شرایط اجتماعی-اقتصادی، سبک زندگی و تجربة دیرپای تاریخی کُرمانجها دارد. بدون شناخت جایگاه این نشانهها و فهم معانی ثانویة آنها، ارتباط ادبی با سهخشتی کُرمانجی دشوار خواهد بود.
گویشهای ایرانی
نشانهشناسی
ریختشناسی
ادبیات کُرمانجی
سهخشتی
2020
02
20
199
218
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5832_d4abc19f34b683dc78c9fc59f3fe5c1d.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
تناوب سببی و ضدسببی در زبان کردی (گویش سورانی)
شاهین
احمدیشاد
یادگار
کریمی
غلامحسین
کریمی دوستان
محمد صدیق
زاهدی
مسئلة تناوب سببی و ضدسببی در کانون پژوهشهای نظری در حوزة ساختار موضوعی در سطح روابط نحو و معناشناسی قرار دارد. در تبیین این تناوب، دو دیدگاه عمدة گذرایی­زدایی و سببی­سازی بر این عقیده هستند که دو گونة این تناوب دارای مدخلهای متمایز واژگانی نمی­باشند. به عبارت دیگر، بر اساس این دو رویکرد، هر کدام از گونه­های این تناوب از مدخل واژگانی گونة دیگر مشتق می­شود. در این پژوهش با استناد به داده­های زبان کردی گویش سورانی نشان میدهیم که در تناوب سببی و ضدسببی رابطة اشتقاقی دو طرفه وجود ندارد بلکه هر دو گونه از یک مدخل واژگانی خنثی مشتق می­شوند. در لابلای این تحلیل، در سطحی زبان­ویژه، به بررسی وجود تنوع ساخت­واژی بر گونههای این تناوب­، محدودیت­های فعلی انتخابی افعال در هر دو گونه و توزیع گروه حرف ­اضافه در ارتباط با موضوع بیرونی پرداخته میشود. در این پژوهش استدلال می­شود که عاملیت و سببیت در سطوح مختلف به ساخت معرفی می­شوند و تفاوت مجهول و گونة ضدسببی در فرافکن هستة جهت می­باشد؛ به این صورت که مجهول دارای هستة جهت ولی ضدسببی فاقد این هسته میباشد.
تناوب (ضد) سببی
(نا)گذرایی
ساخت موضوعی
مجهول
زبان کردی
2020
02
20
219
241
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5815_d138cb625a160956f725a2985809bd25.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
بررسی پیکرهبنیاد زایایی پیشوندهای اشتقاقی در گونة نوشتاری زبان فارسی معاصر
حمیرا
عابدینی
امیرسعید
مولودی
علیرضا
خرمایی
یکی از مباحث مورد توجه در ساختواژه به طور عام و در فرایندهای واژهسازی به طور خاص مطالعة زایایی است. عمدة صاحبنظران این حوزه، زایایی را یک مفهوم مدرج میدانند و آن را بر روی یک پیوستار تعریف میکنند. پژوهش حاضر به منظور پاسخ به سه پرسش زیر صورت میگیرد: 1. پیشوندهای مورد مطالعه در این پژوهش از حیث زایایی در چه مرتبهای نسبت به هم قرار دارند؟، 2. کدام یک از پیشوندها حافظ مقوله و کدام یک تغییردهندة مقوله به شمار میروند؟ و 3. هر یک از پیشوندها به لحاظ سرنمونی به چه مقولة واژگانی متصل میشوند؟ برای انجام این مطالعه، ابتدا با استناد به آثاری که در آنها پیشوندهای زبان فارسی معرفی و بررسی شدهاند، 19 پیشوند اشتقاقی انتخاب شد. در مرحلة بعد دادههای پژوهش توسط نرمافزار انتکانک از پیکرة 150 میلیون کلمهای همشهری 2 استخراج شد و سپس برحسب شاخص زایایی سراسری باین (2009) و نظریة سرنمون رُش (1975، 1977، 1978) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان دادند که پیشوند «-غیر» دارای بیشترین و پیشوند «-بل» دارای کمترین میزان زایایی است. برای پاسخ به پرسشهای دوم و سوم نیز، هر پیشوند توسط آزمون آماری مجذور خی در نرمافزار اسپیاساس به طور جداگانه بررسی شد و مشخص شد چه پیشوندهایی حافظ مقوله و چه پیشوندهایی تغییردهندة مقوله هستند. همچنین سرنمون مقولة درونداد هر یک از پیشوندها نیز مشخص شد.
پیشوند اشتقاقی
روش پیکرهبنیاد
زایایی سراسری
حافظ مقوله
تغییردهندة مقوله
2020
02
20
243
265
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5759_25b2cc8b6277fba5c586124982566456.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
شاخصها و مراحل ساخت پیکرة زبانی: گونة نوشتاری و گفتاری
الهام
علایی ابوذر
این پژوهش تلاش دارد با جمع­آوری اطلاعات مربوط به شاخص­ها و مراحل ساخت پیکرة زبانی، به پژوهشگران در زمینة ساخت انواع پیکرههای زبانی کمک کند. در این راستا، در این مقاله، پس از بررسی نظرات پژوهشگرانی که اقدام به ساخت پیکره­هایی در زبان­های مختلف کرده­اند، به شاخص­های کلی ساخت پیکره­های زبانی پرداخته میشود. این شاخص­ها مربوط به ساخت گونه­های متنی و گفتاری پیکره است که نمونهگیری، نمایندگی، توازن، اندازه، نوع پیکره و یکدستی را شامل میشوند. سپس، فرآیند ساخت پیکرة متنی ارائه میشود که انتخاب متون، پیشپردازش متون و حاشیه­نویسی را در بر میگیرد و در این راستا به تفصیل دربارة هر یک از مراحل توضیح داده میشود. در پایان، فرآیند ساخت پیکرة گفتاری بیان میشود که جمع­آوری داده­ها، آوانویسی، نمایش و حاشیهنویسی و دسترسی را در بر میگیرد. دربارة هر یک از مراحل مذکور نیز به تفصیل توضیح داده میشود.
پیکره
شاخصهای کلیدیِ
ساخت پیکره
فرآیند ساخت پیکره
گونة نوشتاری
گونة گفتاری
2020
02
20
267
290
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5809_d3aa82c849c7e787aad72ff859670f21.pdf
زبانشناسی و گویشهای ایرانی
2538-3574
2538-3574
1398
4
2
بررسی و مقایسة مفهومپردازیهای سر و دل در شاهنامه، خسرو و شیرین نظامی و غزلیات شمس از دیدگاه شناختی
غلامحسین
اسماعیلی
احمد
طحان
فرزانه
مظفریان
دیدگاه شناختی، استعاره را ابزاری زبانی ـ مفهومی می­داند که انسان از آن در جهت شناخت و بیان مفاهیم پیرامون خود استفاده می­کند. بر اساس این نظریه بسیاری از مفاهیم به کمک استعاره برای انسان قابل درک می­شوند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با توجه به دیدگاه شناختی به مقایسه و بررسی مفهومسازیهای سر و دل در شاهنامه­، غزلیات شمس و خسرو و شیرین نظامی می­پردازد. این پژوهش در پی پاسخ به دو پرسش است که شعرای مذکور در مفهوم­سازی خود از کدام مفاهیم مبدأ کمک گرفته­اند و در تمایز زبان شعریشان از زبان روزمره از چه ابزارهای شناختی استفاده کرده­اند؟ یافتههای این پژوهش نشان می­دهد که در بیش­تر استعارهها، سر و دل با مفاهیم عینی­تری ­چون انسان، حیوان، گیاه، ظرف و شیء مفهوم­پردازی شده­اند و دیگر این­که شعرای مذکور هرچند تحت تأثیر سنن ادبی، زبانی و ریشه­های فرهنگی گاهی از استعارههای ­همانندی استفاده کرده­اند؛ ­­اما هر یک با بهره­گیری از سازوکارهای شناختی گسترش، الغاء، ترکیب و هم­چنین با گریز از قواعد زبانی به ایجاد تصاویری بدیع پرداخته­اند که همین امر سبب تمایزِ مفهوم­پردازی­های آنها شده ­است.
استعاره
اندامواژه خسرو و شیرین
دیدگاه شناختی
شاهنامه
غزلیات شمس
2020
02
20
291
315
https://jill.shirazu.ac.ir/article_5712_d26b98a9c1db93715cd3cbbfdba1b4c8.pdf